Nghe, nói, đọc, viết là những kĩ năng bạn thường nghe nói đến trong tiếng Anh. Trong 4 kĩ năng này có sự phân cấp khá rõ mà không phải ai cũng biết. Theo đó, nghe, đọc là 2 kĩ năng cơ bản, còn nói và viết là 2 kĩ năng nâng cao.
Nếu bạn nói chậm, lặp từ và tự sửa lại câu; dùng những câu đơn giản và cảm thấy khó khăn, bối rối khi nói các câu phức tạp; không biết diễn đạt các ý giống nhau bằng các cách khác nhau, không sử dụng các từ đồng nghĩa; Ít khi sử dụng các câu phức hoặc khi dùng thường mắc lỗi ngữ pháp, khiến người nghe khó hiểu; chỉ sử dụng được những câu đúng ngữ pháp ở mức độ đơn giản… thì bạn sẽ chỉ đạt điểm ở mức trung bình (tức 5 điểm). Nếu bạn có thể nói với tốc độ nói tiếng mẹ đẻ mà ít khi nói lặp, có thể sử dụng các từ nối nhưng đôi chỗ không thích hợp; sử dụng được nhiều từ vựng và giải thích rõ ràng; nói rõ ý và sử dụng các từ đồng nghĩa chính xác; biết kết hợp các câu đơn, câu phức khi nói dù có thể mắc lỗi (nhưng vẫn khiến người nghe hiểu)… thì bạn sẽ đạt mức 6. Bạn sẽ đạt mức 7 nếu đáp ứng được các yêu cầu sau: Không gặp khó khăn khi nói (nói với tốc độ của tiếng mẹ đẻ); Diễn đạt các ý trôi chảy, rõ ràng. Trong quá trình nói ít khi phải dừng lại để tìm từ diễn đạt, cũng ít nói lặp hay phải sửa lại câu; sử dụng các từ ngữ thông minh với cách diễn đạt khá chuẩn; sử dụng các câu phức mà không bị sai ngữ pháp…
Sau đây là một số gợi ý giúp bạn hiểu và luyện IELTS Speaking để đạt được mức tối đa mong muốn của mình.
1. Các tiêu chí chấm IELTS Speaking
Học IELTS thực chất là học để thi một kì thi chứ không hẳn là học tiếng Anh. Do đó trước hết các em cần hiểu luật thi như thế nào, tiêu chí chấm thi như thế nào để có thể học theo đúng hướng.
Trong bộ tiêu chí chấm IELTS Speaking gồm có 4 tiêu chí: Fluency and coherence (Độ trôi chảy và mạch lạc); Grammar (Ngữ pháp); Lexical resource (Từ vựng); Pronunciation (Phát âm).
a. Fluency and coherence (Độ trôi chảy và mạch lạc)
Đối với tiêu chí này, giám khảo sẽ dựa vào 4 mục nhỏ để đánh giá sự trôi chảy và mạch lạc của bạn.
– Sự ngập ngừng: Trong bài nói các bạn nên luyện để sao cho bài nói của mình hầu như không có sự ngập ngừng nào hoặc có thì chỉ rất ngắn. Để được như vậy cách tốt nhất là luyện tập thật nhiều với các chủ đề trong IELTS. Điều này sẽ giúp bạn làm quen dần với các câu hỏi mới và tăng độ trôi chảy cho bài nói của mình. Hơn nữa việc luyện tập theo các câu hỏi trong IELTS sẽ giúp các bạn giữ vững tâm lý hơn. Vì nhiều khi vào phòng thi bị mất bình tĩnh, luống cuống sẽ không nghĩ ra ý tưởng gì để nói.
– Độ dài: Độ dài quan trọng nhất là phần IELTS Speaking Part 2, khi đó giám khảo sẽ bấm giờ để các bạn nói trong vòng 2 phút. Nếu như bài nói quá ngắn (1 phút hoặc thậm chí dưới 1 phút) thì điểm số sẽ không được cao. Đối với IELTS Speaking Part 1 thì không có một quy định thời gian nào, tuy nhiên cần lưu ý là không nên nói quá ngắn hoặc quá dài tốt nhất khoảng từ 40-50s/ một câu trả lời.
– Phát triển ý một cách mạch lạc: Khi đưa ra một ý tưởng nào đó cũng cần có giải thích thêm hoặc đưa ra ví dụ cụ thể để có sự logic trong bài nói.
– Tự chữa lỗi bản thân:
Người bản xứ cũng nhiều khi nói sai một điều gì đó nhưng họ tự nhận ra lỗi và sửa lỗi. Trong IELTS Speaking cũng như vậy, bạn có thể nói sai một từ nào đó nhưng sau đó tự sửa lỗi đó của mình thì sẽ được đánh giá cao.
b. Grammar (Ngữ pháp)
Đối với tiêu chí này, các bạn nên dùng các cấu trúc ngữ pháp phức tạp một chút không nên dùng toàn câu đơn, và cố gắng sử dụng đa dạng các cấu trúc chứ không phải dùng một loại câu phức rồi lặp đi lặp lại. Đặc biệt, tránh sử dụng sai ngữ pháp như chia thì quá khứ sai.
c. Lexical resource (Từ vựng)
Tiêu chí này yêu cầu thí sinh có từ vựng phong phú và sử dụng một cách chính xác đối với các chủ đề khác nhau. Đặc biệt là việc sử dụng các từ thuộc trường từ vựng đó. Tuy nhiên các bạn thường bị đánh giá thấp khi dùng từ tiếng Anh không chuẩn và chính xác đối với ngữ cảnh do ảnh hưởng của thói quen dịch từ tiếng mẹ đẻ sang tiếng Anh.
Các điểm cần lưu ý:
– Tránh dùng các từ hay cụm từ quá quen thuộc hay quá bình thường, ví dụ: I like, I think, beautiful, delicious, nice…
– Học từ vựng theo trường từ vựng để sử dụng cho chính xác
– Học thêm một số idioms để sử dụng cho bài nói hàng ngày và cố gắng nói ít nhất một idiom khi đi thi.
d. Pronunciation (Phát âm)
Nhiều bạn lầm tưởng rằng mình không có accent Anh-Anh hay Anh-Mỹ thì phần này chắc chắn sẽ được điểm thấp. Tuy nhiên các bạn đã hoàn toàn sai lầm khi suy nghĩ như vậy. Vì trong tiêu chí này không hề nhắc tới accent mà chỉ yêu cầu các bạn nói đúng theo phiên âm tiếng Anh trong từ điển là được. Do đó các bạn cứ yên tâm luyện tập nói đúng theo từ điển là được. Ngoài ra các bạn lưu ý một chút đến sự lên xuống, cảm xúc của mình khi nói. Lúc nào gần kết thúc một câu thì sẽ xuống giọng, lên giọng khi nói về những kỉ niệm hoặc sự kiện vui vẻ, hạnh phúc.
2. Lộ trình hướng dẫn tự học IELTS Speaking cho người mới bắt đầu
Các bạn hãy luyện tập đều đặn hàng tuần với các bài học dưới đây, mỗi ngày học 1 bài trong mỗi phần, tổng cộng 1 ngày học 3 bài IELTS Speaking
a. Hướng dẫn tự học IELTS Speaking Part 1
Đối với IELTS Speaking Part 1 thời gian sẽ kéo dài trong khoảng 4-5 phút, số lượng câu hỏi không giới hạn phụ thuộc vào độ dài câu trả lời của các bạn. Tuy nhiên thông thường các bạn sẽ trả lời trong khoảng 40-50s và giám khảo sẽ hỏi từ 5-6 câu hỏi cho phần này. Chủ đề của IELTS Speaking Part 1 là những thứ liên quan tới cuộc sống cá nhân của thí sinh. Ví dụ: “What do you do in your free time?”. Thí sinh cũng sẽ trả lời dựa theo kinh nghiệm, trải nghiệm của cá nhân.
Các bạn nên học IELTS Speaking Part 1 theo các chủ đề sau:
• Lesson 1: Hướng dẫn các cách trả lời câu hỏi Speaking part 1
• Lesson 2: Occupation_IELTS Speaking Part 1
• Lesson 3: Places of residence_IELTS Speaking Part 1
• Lesson 4: Hometown_Topic IELTS Speaking Part 1
• Lesson 5: Free time_Topic IELTS Speaking Part 1
• Lesson 6: Family and Marriage_ IELTS Speaking Part 1
• Lesson 7: Weather_ IELTS Speaking Part 1
• Lesson 8: Education_IELTS Speaking Part 1
• Lesson 9: Traffic and Transport_IELTS Speaking Part 1
• Lesson 10: Tourism_ IELTS Speaking Part 1
• Lesson 11: Art_IELTS Speaking Part 1
• Lesson 12: Technology and skills_ IELTS Speaking Part 1
• Lesson 13: Hobbies and Interests_ IELTS Speaking Part 1
• Lesson 14: Birthday – IELTS Speaking Part 1
• Lesson 15: Books and Movies – IELTS Speaking Part 1
• Lesson 16: Friends – IELTS Speaking Part 1
• Lesson 17: Music – IELTS Speaking Part 1
• Lesson 18: Holiday – IELTS Speaking Part 1
b. Hướng dẫn tự học IELTS Speaking Part 2
Trong phần này, các bạn sẽ được giám khảo đưa cho một topic về một chủ đề nào đó. Sau đó các bạn sẽ được chuẩn bị trong vòng 1 phút, sau đó sẽ trình bày bài nói trong 2 phút. Do đó, khi luyện tập IELTS Speaking Part 2, bạn nên để ý thời gian nhé.
Các em nên học IELTS Speaking Part 2 theo các chủ đề sau:
• Lesson 1: Cách học để thi IELTS Speaking Part 2
• Lesson 2: Luyện IELTS Speaking Part 2
• Lesson 3: Describe a person_ Từ vựng IELTS Speaking Part 2
• Lesson 4: Describe a person_ Ý tưởng IELTS Speaking Part 2
• Lesson 5: Describe a place_Từ vựng IELTS Speaking Part 2
• Lesson 6: Describe a Place_ Ý tưởng IELTS Speaking Part 2
• Lesson 7: Describe an Object or an Animal_ Từ vựng IELTS Speaking Part 2
• Lesson 8: Describe an Object or an Animal_ Ý tưởng IELTS Speaking Part 2
• Lesson 9: Describe a Hobby or Habit _ IELTS Speaking Part 2
• Lesson 10: Describe a process _ IELTS Speaking Part 2
c. Hướng dẫn tự học IELTS Speaking Part 3
Phần này giám khảo muốn đánh giá sự nhanh nhạy của thí sinh trong việc phản ứng lại đối với các câu hỏi. Các bạn sẽ được hỏi về các chủ đề xã hội thay vì cá nhân, và các em sẽ phải trả lời ngay lúc đó mà không có sự chuẩn bị.
Các em nên học IELTS Speaking Part 3 theo các chủ đề sau:
• Lesson 1: Tổng quan về IELTS Speaking Part 3
• Lesson 2: Dạng đề thi IELTS Speaking Part 3: So sánh
• Lesson 3: Dạng đề thi IELTS Speaking Part 3: Prediction
• Lesson 4: Dạng đề thi IELTS Speaking Part 3:Why Questions
• Lesson 5:Dạng đề thi IELTS Speaking Part 3: Advantages
• Lesson 6: Dạng đề thi IELTS Speaking Part 3: Disadvantages
• Lesson 7: Education – Chủ đề IELTS Speaking Part 3
• Lesson 8: Advertisement – Chủ đề IELTS Speaking Part 3
• Lesson 9: Marriage – Chủ đề IELTS Speaking Part 3
• Lesson 10: Family – Chủ đề IELTS Speaking Part 3
• Lesson 11: Television – Chủ đề IELTS Speaking Part 3
• Lesson 12: News – Chủ đề IELTS Speaking Part 3
• Lesson 13: Shopping & Trading – Chủ đề IELTS Speaking Part 3